"Przyprawione życzenia uśmiechem"
Bardzo się cieszę z zainteresowania kostką przyprawową PKU.
PDF 2019 na którym została umieszczona jest tak skonstruowany, że zachęca Państwa do wykonania wydruku z drukarki, najlepiej na nieco sztywniejszej kartce, a następnie wycięcia kostki zgodnie z rysunkiem, zgięcia jej narożników, i kolejno sklejenie kostki, poprzez nałożenie kleju na odpowiednie narożniki. Po wykonaniu tych czynności otrzymują Państwo kostkę papierową. A jeżeli zamierzamy użyć ją jako dekorację choinki, możemy w trakcie jej klejenia dodać zawieszkę, czyli wstążeczkę lub sznureczek dwoma końcami związane w supełek, który przed ostatecznym sklejeniem umieszczamy w środku kostki. Kostka przyprawowa PKU już od tego czasu staje się bombką! Może też być "dzwoneczkiem", do środka można także dać ziarenko pieprzu, które uderzając o ścianki kostki będzie dawało sygnał akustyczny. Jedno ziarenko pieprzu nie jest tutaj przypadkowe, albowiem jak już wcześniej wspominano jest ono przykładem obliczeń zawartości fenyloalaniny w poszczególnych przyprawach.
Kostkę do pobrania znajdziecie pod adresem:
II Polski Dzień Fenyloketonurii 4 grudnia 2019 rok
Jedno ziarenko czarnego pieprzu waży około 0,1 g i zawiera 0,01 g białka.
Przy założeniu, że 1 g białka zawiera 45 mg Phe, to jedno ziarenko czarnego pieprzu zawiera 0,45 mg Phe. W ten sposób przeliczono zawartość Phe we wszystkich porcjach przypraw, korzystając z zawartości białka w porcji łyżeczki z USDA (dane amerykańskie).
https://ndb.nal/usda.gov korzystałam z danych z 2018 roku
Kostka Przyprawowa PKU ma za zadanie informować, że przyprawy, pomimo iż są w większości bombkami fenyloalaninowymi (!) mogą bezpiecznie gościć w daniach PKU, pod warunkiem kiedy wiemy ile zawierają Phe. Przyprawy najczęściej mają bardzo silny aromat w niewielkiej swej ilości, często już jedna szczypta wystarcza do nadania smaku całej przyprawie, i tej jednej szczypty nie liczymy! Natomiast kiedy przygotowujemy dania świąteczne, gdzie sypiemy dużą ilość przypraw łyżeczkami, to wówczas przyglądamy się kostce przyprawowej PKU, która wszystko Państwu powie… ścianka pozycjonująca- przyprawy nie zawierające Phe (0 Phe), pierwsza ścianka zawiera przyprawy gdzie 1 łyżeczka ma około 2-1 wymiennika fenyloalaninowego (WPhe), druga ścianka -obracając kostkę w lewą stronę 1-2/3 WPhe , kolejna 2/3-1/3 WPhe , kolejna 1/3 WPhe, a na samym spodzie kostki znajdują się przyprawy, gdzie zawartość Phe w 1 łyżeczce przyprawy zawiera mniej niż 1/3 wymiennika fenyloalaninowego. oraz szacunkowych danych zawartości danej przyprawy w gramach, znajdującej się w 1 łyżeczce á 5 ml, przy zastrzeżeniu, że dane te mogą się jednak nieznacznie różnić.
Na kostce są tylko dwa takie przypadki, kiedy 1 łyżeczka zawiera taką samą ilość gramów przyprawy a równocześnie taką samą ilość Phe w tej ilości gramów, (to właśnie wtedy w jednej linijce znajdują się obie przyprawy obok siebie( a dotyczy to tymianku i oregano oraz anyżu i kuminu). Generalnie podanych zawartości Phe przypraw w całej kostce jest aż 55!!!, Natomiast pięć z nich dotyczy innych objętości niż łyżeczka, dlatego dla rozróżnienia fonty są zapisane kolorem czerwonym np. 2 liście, kawałek itp.) tak więc tylko 50 przypraw dotyczy zawartości dokładnie w 1 łyżeczce. Same przyprawy występują w różnej formie, od suszonych (S), zmielonych (G), po nasiona całe (N- dodatkowo oznaczone kolorem zielonym), czy produkty świeże (oznaczone kolorem turkusowym).
Reasumując: Składam Państwu życzenia świąteczne:
Proszę się nie szczypać (PWN synonim: przejmować się, wahać się)
Szczypty przypraw wielu na co dzień używać!!!
A przy dawkowaniu przypraw łyżeczkami Kostce przyprawowej PKU się przyglądać,
Aby całe PKU menu mogło dobrze wyglądać!
Aby nadmierne przyprawianie (PWN: dodawanie jakiejś przyprawy do potraw)
nie przyprawiło (PWN: doprowadzić kogoś do jakiegoś niepożądanego stanu)
o zawrót stężeń Phe we krwi!
Aby po przyprawieniu (PWN przymocować coś brakującego lub dodatkowego) sznureczka do kostki, znalazła się ona na choince, i przypominała że przyprawiać można wszystko, tylko nie rogi.
Proszę przyjąć te przyprawione uśmiechem życzenia,
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia
oraz Szczęśliwego Nowego Roku 2020!
Renata Mozrzymas
